Gebroken knieschijf (patellafractuur)
In deze folder leest u algemene informatie over de behandeling van gebroken knieschijf, de medische naam hiervoor is patellafractuur. Bedenk bij het lezen dat voor u persoonlijk de situatie net iets anders kan zijn dan beschreven.
De knieschijf
De knieschijf is een onderdeel van het strekmechanisme van de knie. De knieschijf zit in de strekpees van de quadricepsspieren, de dijbeen spieren aan de voorkant. Wanneer de quadricepsspieren aanspannen, dan wordt de kracht via de pees en de knieschijf overgebracht naar het onderbeen, waarmee de knie strekt. De achterkant van de knieschijf loopt in een geul over de het dijbeen ter hoogte van de knie en vormt een soort gewricht met het dijbeen. Een geultje in het dijbeen ter hoogte van de knie zorgt er voor dat de knieschijf rechtdoor blijft glijden bij het buigen en strekken van de knie.
De breuk
Een breuk van de knieschijf ontstaat meestal door een val direct op de knieschijf of door een harde klap tegen de knieschijf, bijvoorbeeld door een verkeersongeval. Bij een breuk van de knieschijf is er vaak direct pijn en zwelling van de knie. Daarnaast is het vaak niet meer mogelijk om de knie te strekken, omdat de pees van de quadriceps niet meer met het onderbeen is verbonden. Een röntgenfoto kan aantonen dat het echt om een breuk van de knieschijf gaat.
Behandeling
Als de knieschijf breekt gaan de breukdelen meestal uit elkaar staan. Daardoor kan de knie niet meer gestrekt worden. Ook zal de achterkant van de knieschijf niet meer egaal zijn en daarmee het gewrichtsoppervlak met het dijbeen verstoord zijn. Dit moet met een operatie hersteld worden.
Is de knieschijf alleen gescheurd en zitten de breukdelen nog aan elkaar zodat strekken dus nog wel kan, dan kan de knieschijfbreuk met gips worden behandeld.
Operatie
De meeste breuken van de knieschijf zullen operatief vastgezet moeten worden met een zogenaamde 'Zuggertung', bestaande uit enkele dunne metalen pinnetjes en een metalen vlechtdraad om de knieschijf heen. Soms worden er ook schroeven gebruikt. Het materiaal wordt geplaatst via een snede aan de voorkant over de knieschijf.
Zoals elke operatie, heeft ook een operatie voor een gebroken knieschijf kans op complicaties, zoals
- nabloedingen en ontstekingen van de wond
- doofheid van de omliggende huid
- het loslaten van het fixatie materiaal
- het niet goed willen vastgroeien van de breuk.
- Irritatie van het fixatiemateriaal, omdat het materiaal hier vlak onder de huid ligt.
Als de breuk weer op volle sterkte is (meestal pas na circa 9-12 maanden) en het fixatiemateriaal is niet meer nodig, dan kan het materiaal operatief weg worden gehaald. Zeker als u er last van heeft. Heeft u er geen last van, dan kunt u het fixatiemateriaal veilig laten zitten.
Na de behandeling
Uw traumachirurg bepaalt na de operatie of u een drukverband, een afneembare brace of gips krijgt. Meestal zult u direct na de operatie zonder brace of gips niet mogen belasten omdat er anders teveel krachten op de knieschijf komen. Wanneer u een alleen een drukverband krijgt, kunt u wel alvast gaan starten met buigen en strekken van de knie op geleide van de pijn.
Hoeveel weken rust?
Hoe lang u na de operatie rust moet houden, hangt af van het soort breuk en hoe stevig de chirurg de breukdelen weer aan elkaar heeft kunnen zetten. Tot zes weken na de operatie mag u uw knie niet belasten zonder brace of gips. U mag wel bepaalde oefeningen en bewegingen doen om het gewricht soepel te houden.
Verdere adviezen
Of u de knie na de operatie ook kunt en mag oefenen, hangt af of u wel of geen gips hebt. Als het van de arts mag, is bewegen na de operatie goed, maar het belangrijkste is dat u daarbij naar uw lichaam 'luistert'. Als u geen pijn krijgt mag u in ieder geval met heup, enkel en tenen oefenen zover de pijn toelaat. Het is goed in elk geval ook uw enkel voldoende te bewegen door de tenen goed richting de neus te trekken, anders kan de enkel stijf worden.
Wat u verder nog moet weten
U moet zeker op zes weken tellen voordat u uw been weer redelijk goed kunt belasten. Ook als u direct na de operatie al in gips of brace mag gaan belasten, levert u veel in aan spierkracht en lenigheid. Pas als de breuk na een week of zes enigszins vast zit, kunt u de kracht en belasting voorzichtig uitbreiden. Volledig normaal en pijnvrij gebruik van het been duurt meestal drie tot zes maanden. Soms kan nabehandeling met behulp van een fysiotherapeut nodig zijn, zeker als de knie stijf geworden is.
Heeft u nog vragen?
Heeft u nog vragen, stel ze gerust aan uw behandelend arts .
- Polikliniek chirurgie: maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren 0413 – 40 19 59, route 041
- Wanneer zich thuis na de operatie problemen voordoen, neem dan contact op met uw huisarts, de polikliniek chirurgie of bel buiten kantooruren de receptie vai 0413 - 40 40 40..
Mist u bepaalde informatie ontbreekt of is iets niet duidelijk, vertel het ons dan.
Wachtlijstbemiddeling
Als uw klachten erger worden terwijl u al op de wachtlijst staat, bel dan met de polikliniek waar u onder behandeling bent. Uw behandelend arts kan dan overleggen en besluiten of u al dan niet eerder moet worden geopereerd.