Hormoononderzoek bij kinderen: synacthentest

Je kind wordt binnenkort een dag opgenomen op de kinder- en jongerenafdeling voor een bijnieronderzoek met de Synacthentest. In deze folder lees je hoe dit onderzoek wordt uitgevoerd. Algemene informatie over de opname vind je in de folder: Kinderdagbehandeling, één dagje naar het ziekenhuis voor een onderzoek, behandeling of test.

Wat is een Synacthentest?

Dat is een test waarbij in het bloed gemeten wordt hoe de bijnier functioneert. De bijnieren liggen als kapjes boven op de nieren. De buitenste laag van de bijnier, de bijnierschors, maakt verschillende hormonen waaronder het hormoon cortisol (bijnierschorshormoon).

Waarom een Synacthentest?

Met een Synacthentest wil de dokter onderzoeken of de bijnier goed werkt. Cortisol is een belangrijk hormoon dat ervoor zorgt dat de stofwisseling goed verloopt. Bijvoorbeeld het op peil houden van het bloedsuikergehalte en belangrijke lichaamsfuncties zoals het regelen van de bloeddruk.
ACTH (=Synachten) is een hormoon dat door de hypofyse (een klein orgaantje in de hersenen) gemaakt wordt. ACTH stimuleert de bijnieren tot het maken van cortisol en andere bijnierhormonen. Door Synachten toe te dienen wordt de bijnier tijdelijk aangezet tot het afgeven van extra cortisol. Door na toediening op verschillende tijden bloed af te nemen en uit dit bloed de hoeveelheid cortisol te meten kan bepaalt worden of de bijnier voldoende werkt..

Hoe bereiden jij en je kind zich voor?

Niet nuchter

Overleg met de dokter of je nuchter moet komen voor het onderzoek, dit is namelijk voor elk kind anders. Soms mag je tijdens het onderzoek pas eten en drinken en niet vooraf.

Emla of Rapydan pleister plakken

Onderzoek

Het infuus

Omdat er meerdere keren bloed moet worden afgenomen tijdens de test, krijgt je kind een infuus. Het infuus wordt geplaats in de hand of arm. Er blijft dan aan plastic buisje achter, via dit buisje kan de verpleegkundige bloed afnemen (daar voelt je kind niks van). Ook wordt via het infuus het hormoon Synacthen toegediend.

Hoe gaat de Synachtentest in zijn werk?

Nadat je kind het infuus heeft gekregen, neemt de verpleegkundige na ongeveer 15 minuten hieruit bloed af. Daarna krijgt je kind de Synachtenvloeistof via het infuus, dit kan een beetje koud aanvoelen. In totaal moet er bij je kind drie keer bloed worden afgenomen via het infuus met tussenpozen van een half uur.
Na het onderzoek verwijdert de verpleegkundige het infuus en mag je kind weer naar huis.

Hoe lang duurt het onderzoek?

Voor het onderzoek zijn jij en je kind ongeveer drie uur in het ziekenhuis. Het afnemen van het bloed duurt per keer slechts enkele minuten.

Zijn er bijwerkingen?

Synachten heeft meestal geen bijwerkingen..

Uitslag

Het duurt ongeveer twee tot drie weken voordat de uitslagen van het onderzoek bekend zijn. Op het eerstvolgende poliklinisch bezoek aan de kinderarts wordt met je de uitslag besproken.

Emla-crème aanbrengen bij kinderen

Je kind heeft een afspraak om bloed te laten afnemen of gaat een infuus krijgen voor een onderzoek of behandeling. Je krijgt daarom voor je kind een recept voor verdovende zalf (Emla®). Dit is een crème die de huid plaatselijk verdooft. Je brengt deze crème aan onder een pleister of huishoudfolie. In deze folder leggen wij je uit hoe je de crème moet aanbrengen.

Waar smeer je de zalf?

Je smeert de crème op 2 tot 4 plekken: op de rug van de hand of in de plooi van de elleboog.

Hoe breng je de crème aan?

Hieronder lees je stap voor stap hoe je de verdovende crème op de aangewezen plekken aanbrengt.

Bron: Pediatrisch Procedurele Sedatie Team, MUMC+

Breng een flinke klodder crème aan, zo groot als een druif, op de aangewezen plekken op de huid. Dek de crème af met huishoudfolie of pleister.

Aanbrengen van crème met  pleister:

1. Verwijder het middenstuk van de pleister zodat er een ‘venster' ontstaat.
2. Breng de pleister met de plakzijde aan op de huid, over de crème heen. Smeer de crème niet uit.
3. Verwijder de resterende papieren rand van de pleister.
4. Druk de randen goed aan.
5. Als de pleister te klein is om de crème volledig te bedekken en crème onder de pleister vandaan komt, kun je een tweede pleister plakken. Deze pleister breng je op dezelfde manier aan, als een soort van dakpan over de eerste pleister.
6. Schrijf het tijdstip waarop je de crème hebt aangebracht op. Laat de crème minimaal 1 uur intrekken.

Je kunt ook een klein stukje wc-papier op de klodder crème leggen en daarna deze driemaal omwikkelen met huishoudfolie.

Let op: de crème mag nooit langer dan 4 uur op de huid blijven zitten. Voorkom dat de crème in de ogen of mond terechtkomt.

Bijwerkingen

De huid kan door de crème gaan tintelen of jeuken en rood worden. Deze klachten verdwijnen na het verwijderen van de crème.

Hoe verwijder je de pleister en crème?

• Is er een bloedafname? Dan mag pleister en de zalf er 10 minuten voor het afnemen af. De huid blijft nog 1 uur verdoofd.
• Krijgt je kind een infuus? Dan vertelt de verpleegkundige wanneer je de pleister mag verwijderen.

Wat kun je nog meer doen om je kind te helpen bij bloedafname?

Uit onderzoek blijkt dat het praten over pijn of het waarschuwen voor een prik tot meer angst en pijn kan leiden. Als u helpende woorden of positieve taal gebruikt, zorgt u juist dat uw kind zich prettiger voelt.

Meer weten?

Op youtube vind je een handleiding van Mantelmama over hoe je de creme het beste kunt aanbrengen.

Met deze QR-code kun je ook het filmpje zien:

Op prosanetwork.com staan verschillende folders (in meerdere talen) over hoe je als ouder je kind kunt helpen bij medische handelingen.

Heb je nog vragen?

Heb je na het lezen van deze folder nog vragen dan kun je contact opnemen met de Kinderdagbehandeling op de kinder- en jongerenafdeling op telefoonnummer: 0413 - 40 34 92.