Koortsstuip bij kinderen

Je kind heeft een koortsstuip gehad. Voor de meeste ouders is het erg schrikken om zo'n aanval mee te maken. Waarschijnlijk heb je nu veel vragen over dit soort aanvallen. In deze folder vind je informatie over wat koorts is, wat een koortsstuip inhoudt en hoe je moet handelen tijdens een koortsstuip bij je kind. Heb je toch nog vragen, aarzel dan niet om die te stellen aan je kinderarts of huisarts.

Koorts bij kinderen

Een normale lichaamstemperatuur is tussen de 36,5 en 37,5°C. Er is sprake van koorts wanneer de temperatuur boven de 38°C komt. Koorts is meestal een signaal dat het lichaam vecht tegen binnengedrongen ziektekiemen en treedt dan ook op bij verschillende kinderziekten. Tijdens dit 'gevecht' bouwt het lichaam weerstand op tegen die ziektekiemen.
Een kind heeft nog heel wat weerstand op te bouwen en heeft dus vaak koorts. Een paar dagen koorts is niet slecht voor een kind en hoeft niet met medicijnen onderdrukt te worden.

Als je baby jonger is dan drie maanden of als je het gevoel hebt dat er iets meer aan de hand is, neem dan contact op met de huisarts.

Hoe je moet handelen bij koorts

Jonge kinderen hebben vaak koorts; dit hoort bij hun leeftijd. Hieronder vind je een aantal adviezen die je kunt toepassen als je kind koorts heeft:

• Controleer of je kind echt koorts heeft door de temperatuur te meten.
• Probeer een idee te krijgen van de oorzaak van de koorts. Overleg eventueel met de huisarts.
• Vanwege het verhoogde vochtverlies is het belangrijk dat je kind, in kleine beetjes, voldoende drinkt. Denk aan water, slappe thee, (ontvette) bouillon en verdund appelsap.
• Het is niet nodig om de koorts met medicijnen te onderdrukken. Wil je toch een koortswerend middel geven, overleg dan met je huisarts of kinderarts.
• Kleed je kind luchtig aan en laat het onder een dunne deken slapen. Een kind met koorts hoeft niet in bed te blijven, maar rust is wel belangrijk. Is het lekker weer? Dan mag je kind gerust naar buiten, zolang het maar rustig aan doet.
• Kinderen met koorts hebben meestal minder trek, en dat is niet erg. Ze halen het gemiste eten later wel weer in.
• Geef je kind wat extra aandacht om het ziek zijn te vergeten. Je kunt bijvoorbeeld voorlezen of een spelletje doen.

Koortsstuipen

Kenmerken van een koortsstuip

• Een koortsstuip is een plotseling optredende aanval met (symmetrische) spiertrekkingen van armen, benen en (soms) gezicht, waarbij de ogen wegdraaien. Hierbij verliest het kind het bewustzijn.
• Tijdens de aanval voelt het kind geen pijn en kan soms enkele seconden met ademhalen stoppen. Hierdoor kan verkleuring van de huid ontstaan.
• De lichaamstemperatuur is meestal hoger dan 39,5° C.
• Een koortsstuip kan optreden bij kinderen vanaf zes maanden tot 5 jaar, die zich normaal ontwikkelen en geen ziekte van het centrale zenuwstelsel hebben. Van 12 tot 24 maanden oud is de kans op een koortsstuip het grootst.
• Een koortsstuip duurt korter dan 15 minuten. De bewustzijnsstoornissen houden niet langer dan een half uur aan.
• Na een koortsstuip maakt het kind een uitgeputte indruk en valt dan in een diepe slaap.
• Een koortsstuip veroorzaakt geen schade aan de hersenen.
• Kinderen overlijden nooit tijdens een koortsstuip.

Oorzaken van een koortsstuip

De koortsstuipen kunnen ontstaan of uitgelokt worden door snel oplopende koorts. De hoge koorts, waarbij doorgaans de stuipen optreden, kan vele oorzaken hebben. Onderzoek wijst uit dat de koorts bij kinderen met een koortsstuip meestal veroorzaakt wordt door een verkoudheid of een keel- of oorontsteking.
Stuipen hebben soms een andere oorzaak dan koorts: bijvoorbeeld epilepsie, een tekort aan glucose in het bloed (hypoglycemie) of een hersenvliesontsteking. Met een lichamelijk onderzoek kan de huisarts of kinderarts dit vaststellen. In de meeste gevallen zal de arts geen oorzaak van de koorts kunnen vinden.

Hoe vaak komen koortsstuipen voor?

Koortsstuipen komen regelmatig voor. 1 op de 20-30 kinderen maakt ooit 1 of meerdere koortstuipen door. Ongeveer 3 -­ 5% van alle kinderen maakt ooit één of meer koortsstuipen door; bij 65% van die kinderen blijft het bij één koortsstuip. Echter 30% van de kinderen die eenmaal een dergelijke aanval hebben meegemaakt, krijgen 2 -­ 3 periodes met koortsstuipen (10% zelfs meer dan drie koortsstuipen).

Ongeveer 30% van deze herhalingen treden op binnen één jaar na de eerste aanval. 
In een gezin waarin één kind koortsstuipen heeft gehad, is de kans dat een volgend kind ook koortsstuipen kan krijgen. Als ook één van de ouders koortsstuipen heeft doorgemaakt, kan de kan toenemen.

Na de diagnose

De gevolgen van een koortsstuip

Uit onderzoek is gebleken dat verreweg de meeste kinderen zich na de koortsstuip verder geheel normaal ontwikkelen. Nooit worden door een koortsstuip blijvende afwijkingen aan de hersenen veroorzaakt. 

Hoe je moet handelen bij een nieuwe koortsstuip

• Het is belangrijk dat je kalm blijft en niet in paniek raakt.

   

• Zorg ervoor dat je kind zich niet kan verwonden. Leg je kind op een zachte ondergrond. Draai het op de zij of op de buik met het hoofd opzij, zodat het vrij kan ademen.

   

• Probeer voeding of een voorwerp voorzichtig uit de mond te verwijderen.

   

• Als de koortsstuip niet binnen 3 tot 5 minuten vanzelf stopt, kun je midazolam toedienen via de neus of een stesolid rectiole. Het aantal pufjes dat je met de neusspray moet geven, hangt af van de leeftijd en het gewicht van je kind. De arts die het middel voorschrijft, zal je informeren over de juiste dosering. Op de website Apotheek.nl kun je zien hoe je op de juiste manier midazolam neusspray toedient.

   

• Na een koortsstuip moet elk kind altijd door een arts (in eerste instantie door de huisarts) worden nagekeken. Neem daarom contact op met de (dienstdoende) huisarts. De arts zal zoeken naar de oorzaak van de koorts en eventueel verder onderzoek en/of een behandeling instellen.

Tot slot