Lumbaalpunctie (Ruggenprik)
Binnenkort krijg je in Bernhoven een ruggenprik. In medische termen noemen we dit een lumbaalpunctie. Bij een ruggenprik wordt een kleine hoeveelheid ruggenmergvocht (liquor) uit je lichaam gehaald. Bij sommige ziekten verandert de samenstelling van het ruggenmergvocht. Daarom wordt het vocht in het laboratorium onderzocht. In deze folder leggen we je uit hoe de lumbaalpunctie verloopt.
Risico's en complicaties
Meestal verloopt een ruggenprik zonder complicaties. Het kan echter gebeuren dat de arts tijdens de punctie in de buurt van een zenuw komt. Je kunt dan een soort elektrische schok of pijnscheut in je been voelen. Dit is even pijnlijk, maar niet gevaarlijk. 1 op de 5 mensen krijgt na het onderzoek last van hoofdpijn. Deze hoofdpijn gaat over als je plat op je rug gaat liggen. De hoofdpijn is vervelend, maar niet gevaarlijk. De oorzaak is dat er ruggenmergvocht uit het prikgaatje weglekt. Dit gaatje gaat in de meeste gevallen binnen enkele dagen vanzelf dicht. Napijn op de prikplaats komt zelden voor en voelt als een "blauwe plek".
De punctie
Hoe bereid je jezelf voor?
- Voor deze punctie zijn geen speciale voorbereidingen nodig.
- Als je bloedverdunnende geneesmiddelen gebruikt, zoals sintromitis of marcoumar, vertelt je arts wat je hiermee moet doen.
- Omdat je na het onderzoek enige tijd plat moet blijven liggen, is het voor jezelf misschien fijn als iemand je begeleidt. Deze persoon kan helaas niet bij de behandeling zelf zijn.
- Na de behandeling is het niet verstandig zelf actief aan het verkeer deel te nemen. Zorg daarom van te voren dat er iemand is die je kan ophalen.
Waar moet je zijn?
Je meldt jezelf op de afgesproken tijd en dag bij de balie van het ambulant centrum van Bernhoven, afdeling dagbehandeling.
Hoe verloopt de punctie?
In de kamer waar de punctie plaatsvindt, neem je plaats op het bed. Meestal zit je rechtop, soms lig je op je zij. De neuroloog tast je wervelkolom af en desinfecteert de huid op de prikplaats.
De plaats waar geprikt wordt, zit in het onderste gedeelte van de rug, bij de lendenwervels. Dit is een holte met ruggenmergvocht. Om een beetje van dit vocht af te nemen, prikt de neuroloog tussen de lendenwervels. Bij deze behandeling wordt dus niet in het ruggenmerg zelf geprikt! De neuroloog vraagt je de rug zo krom mogelijk te maken en tegelijk te ontspannen, zodat de naald makkelijk tussen de wervels ingebracht kan worden. De naald moet precies naar de holte met het vocht worden gebracht, en dat kan soms even zoeken zijn. De pijn die je daarbij voelt, is te vergelijken met een prik bij bloedafname. Van het wegnemen van het vocht zelf voel je niets. Het vocht wordt in een buisje opgevangen. Als er voldoende vocht in het buisje zit, wordt de naald verwijderd en krijg je een pleister op de prikplaats.
Na de punctie
Na de punctie bepaalt de neuroloog hoelang je plat blijft liggen en wanneer je naar huis mag. De verpleegkundige komt regelmatig kijken hoe het met je gaat en geeft je wat te drinken.
Houd er rekening mee dat je meestal ongeveer één uur na de lumbaalpunctie naar huis kunt.
Uitslag
Adviezen voor thuis
- De eerste twee weken na de punctie kun je last hebben van hoofdpijn en/of misselijkheid. Als je hier last van krijgt, moet je drie tot vier dagen strikte bedrust houden en veel drinken. Veel drinken betekent minimaal acht glazen per dag.
- Voor de hoofdpijn kun je zo nodig paracetamol innemen.
- Neem contact op met de polikliniek neurologie als je koorts krijgt of als de hoofdpijn na drie-vier dagen bedrust nog steeds niet minder wordt.
- Het is verstandig om op de dag van de punctie geen zware inspanningen (met name bukken en tillen) te doen of te gaan werken.
Heb je nog vragen?
- Telefoonnummer polikliniek neurologie: 0413 - 40 19 53
Ga voor meer informatie naar de folder 'Lumbaalpunctie (ruggenprik)' van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie