Opvangen van hevige benauwdheid
In de palliatieve zorg staat jouw comfort en kwaliteit van leven centraal. Hevige benauwdheid kan een veelvoorkomend symptoom zijn dat je kunt ervaren. Het is begrijpelijk dat dit beangstigend kan zijn. Daarom is het belangrijk om te weten hoe je hiermee om kunt gaan. In deze folder vind je praktische tips en technieken die je helpen om je ademhaling te ondersteunen en de benauwdheid te verlichten. We willen je voorzien van handvatten om momenten van kortademigheid beter te beheersen, zodat je meer rust en comfort kunt ervaren.
Spontaan of na inspanning
- Steun op de armen of handen op tafel, aanrecht of trapleuning; zo geef je de ademhaling een steuntje.
- Probeer de schouders te ontspannen, dan word je vanzelf wat rustiger.
- Adem door de neus 2 tellen in en met getuite lippen 4 tellen uit.
- Adem in een vlot tempo en probeer dan steeds iets langer uit te blazen om de ademhaling rustiger te maken.
- Focus op een rustige uitademing. De inademing regelt zichzelf wel.
- Maak de uitademing zo lang mogelijk.
- Ook al ben je kortademig, er hoeft niet meer lucht naar binnen. Er zit al genoeg lucht in de longen.
- Het gezicht koelen met een handventilator of een koude doek helpt via de zenuwen in het gezicht om de benauwdheid weg te krijgen.
- Als je rustig zit en de benauwdheid zakt na 10-15 minuten helemaal niet, mag je je noodmedicatie volgens het actieplan innemen.
Lopen
- Tijdens het lopen en tijdens de inademing de mond ontspannen open doen en via getuite lippen weer uitblazen. Tijdens inspanning adem je altijd wat sneller, dan dat je rustig zit. Ga dus niet proberen heel langzaam of extra diep te ademen of zuchten.
- Loop steeds tot de benauwdheid heviger begint te worden en sta dan een minuut stil om op adem te komen. Daarna loop je weer dezelfde afstand. Zo deel je de wandeling in stukjes, waardoor je niet uitgeput op je bestemming komt.
Bewegingen
Zoals opstaan uit de stoel, opstaan van de wc of bukken om de broek aan te doen, etc.
- Niet de adem vastzetten of inhouden, maar steeds uitademen door getuite lippen tijdens inspanning.
Algemene tips wassen/douchen:
- Leg alle benodigde spullen de avond ervoor al klaar. Dat scheelt inspanning vlak voor de douche/wasbeurt.
- Indien je hulp krijgt, probeer praten tijdens wassen/douchen te beperken. Dit kost energie.
Douchen:
- Gebruik een douchestoel, zodat je kan zitten tijdens het douchen.
- Zet alle douchespullen op reikhoogte, zodat je niet hoeft te bukken en je longen niet in het gedrang komen.
- Zorg dat de douche niet vol damp komt te staan, zet zo mogelijk een raampje of de deur open. Regel zo nodig een douchegordijn zodat de deur open kan blijven.
- Maak gebruik van badjasmethode. Na het douchen direct een badstoffen badjas aantrekken. Deze neemt vocht op, waardoor je bij kan komen van het douchen. En energie hebt om bijv haren te drogen en/of huidplooien.
- Zelf haren wassen, gebruik 1 arm in plaats van 2. Een arm boven het hoofd optillen kost veel energie.
Wassen:
- Het gebruik van “wash/bodygloves”(in de magnetron opgewarmde wegwerpwashandjes) maakt de wasbeurt minder inspannend, omdat je geen zeep hoeft weg te wassen en niet hoeft te drogen.
Algemeen
- Doe alles in een rustig tempo, ook dagelijkse dingen zoals aankleden, naar de wc gaan en eten. Hak alle activiteiten in stukjes. Stop als je kortademig bent en ga verder als het gezakt is.
- Je stikt niet zomaar; er gaat altijd nog lucht naar binnen.
- Een kortademigheidsaanval is vaak binnen 20 minuten voorbij.
- Zoek afleiding.
- Probeer te ontspannen en niet in paniek te raken.
- Laat de angst niet de overhand nemen.
- Kijk op www.inhalatorgebruik.nl naar instructiefilmpjes van je inhalatiemedicatie, zodat je weet dat je de medicijnen op de juiste manier gebruikt.
Vragen?
Heb je na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan gerust contact op met de palliatieve zorg via 0413 - 40 22 29 (bereikbaar van 8.30 tot 17.00 uur). Buiten deze tijden kun je ons via de receptie bereiken op 0413 - 40 40 40.