Vaccinatiecheck: voorkomen van infecties bij verminderde afweer

Je hebt een chronische darmaandoening (ziekte van Crohn / colitis ulcerosa) en de vaccinatiechecklist van je MDL-arts gekregen. In deze folder lees je meer over de behandelmogelijkheden.

Waarom een vaccinatie (check)

Er bestaat een kans dat je op dit moment of in de loop van je ziekte behandeld wordt met medicatie die de afweer tegen infecties kan verminderen. Bij een verminderde afweer heb je een hogere kans op infecties. Daarnaast kan het beloop van een infectie ernstiger zijn. Er zijn verschillende behandelmogelijkheden om het infectierisico te verlagen:

• vaccinatie
• screening
• preventie.

Ook is het belangrijk om in een vroeg stadium (minimaal 8-10 weken voor vertrek) mogelijke reizigersvaccinaties in kaart te brengen zodat je goed beschermd op reis kunt gaan. Zo nodig word je doorverwezen naar een vaccinatiecentrum, zoals een tropenpoli of een Travel Clinic.

Welke vaccinaties

De MDL-arts en of IBD verpleegkundige bespreekt met jou de behandelmogelijkheden en vaccinatie advies.

• vaccinatie tegen het Influenzavirus (de zogenaamde griepprik)
• vaccinatie tegen Pneumokokken
• vaccinatie tegen hepatitis (A) en B
• vaccinatie tegen het Varicellavirus (waterpokken en gordelroos)
• overige specifieke patiënt gebonden vaccinaties (BMR, DTP en HPV)
• reisvaccinaties.

Werking

Vaccins bestaan meestal uit geïnactiveerde (dood gemaakte) virussen of onderdeeltjes van bacteriën of virussen. Vaccins kunnen de ziekte niet veroorzaken, maar zorgen er wel voor dat het lichaam reageert door antistoffen aan te maken. Als je in de toekomst in aanraking komt met dit virus of deze bacterie dan herkent je lichaam die en worden antistoffen sneller aangemaakt. Afhankelijk van het type afweerstoornis of type vaccin, kan het zijn dat een vaccinatie minder effectief is. Het kan dan nodig zijn om, met een bloedbepaling, te kijken of er voldoende antistoffen zijn aangemaakt. Zo nodig kunnen we een extra vaccinatie geven.

Per persoon kijken we naar de beste mogelijkheid.

Levend verzwakte vaccins zijn vaccins die geen geïnactiveerd virus bevatten maar een levend verzwakt micro-organisme (bijvoorbeeld een virus of bacterie). Bij mensen met een goede afweer, kunnen we deze vaccins veilig geven. Bij mensen met een verminderde afweer, kan deze vaccinatie tot ernstige ziekte leiden. Daarom mogen we levend verzwakte vaccins niet geven aan mensen met een verminderde afweer. Voorbeelden van levend verzwakte vaccins zijn het gele koorts vaccin (een reisvaccin) en het BMR (bof, mazelen, rode hond) vaccin.

Moment van vaccinatie

Een aantal vaccinaties is minder effectief of mogen we niet geven wanneer je al een verminderde afweer heeft. Daarom geven we vaccinaties bij voorkeur voor de start van afweer onderdrukkende medicatie. Ook wanneer je al een verminderde afweer hebt of al afweer onderdrukkende medicijnen gebruikt, kan vaccinatie nog steeds zinvol zijn.

Wie betaalt de vaccinaties?

In sommige gevallen zal je zorgverzekering de vaccinaties betalen. In andere gevallen betaalt de overheid de vaccinatie (griepprik), of krijg je deze vergoed vanuit je aanvullende zorgverzekering (reisvaccinaties zoals Hepatitis A en DTP). In sommige gevallen wordt de vaccinatie niet vergoed en moet je deze zelf betalen.

Informeer vooraf bij je zorgverzekeraar welke vergoeding voor jou geldt.

Wie schrijft de vaccinaties voor?

Je behandelend MDL-arts verwijst je voor de vaccinaties. Vaccinaties kunnen worden toegediend door je huisarts, GGD of Travel Clinic, de IBD-verpleegkundige zal bespreken wat voor jou van toepassing is.

Bijwerkingen

Alle vaccinaties kunnen zwelling, roodheid en pijn op de injectieplaats geven. Ook kan koorts en vermoeidheid voorkomen. Als je eerder vervelende bijwerkingen hebt gehad na vaccinaties kun je dit bespreken met je arts. Ook als je zwanger bent, of zwanger kunt zijn, moet je dit bespreken met uw MDL-arts.

Heeft u nog vragen?

Heb je na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan gerust contact op met je MDL-arts of IBD-verpleegkundige.

• De IBD-verpleegkundige heeft een telefonisch spreekuur en is rechtstreeks bereikbaar van maandag tot vrijdag van 8.45 tot 10.15 op het telefoonnummer 0413 - 40 23 16. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken. 
• Bij dringende vragen buiten dit tijdstip kun je tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek Maag-Darm-Leverziekten: 0413 - 40 19 32.

Voor niet dringende vragen mag je ook mailen met vermelding van je naam en geboortedatum naar ibdverpleegkundige@bernhoven.nl. Je email wordt binnen 2 werkdagen beantwoord.

Samenwerking Travel Clinic RadboudUMC

Ga je naar de (sub)tropen voor korte of lange tijd, voor werk of vakantie? Iedereen is welkom bij de Radboud Travel Clinic voor advies, vaccinaties, gezondheidsverklaringen en/of een recept voor malaria, hoogteziekte en/of antibiotica (op indicatie): Radboudumc.nl/radboud-travel-clinic.