Voorkomen van vallen in de thuissituatie

Vallen is een onverwachte gebeurtenis waarbij je plotseling op de grond terechtkomt. Dit kan schade aan je lichaam veroorzaken, zoals schaafwonden, kneuzingen en breuken. Naarmate je ouder wordt, wordt de kans op vallen groter. Als je daarnaast ook andere gezondheidsklachten hebt, is het risico nog groter. Een val kan ernstige gevolgen hebben, zoals een opname in het ziekenhuis of verpleeghuis.

Oorzaken van vallen

Vallen is geen ziekte maar iets dat gebeurt door allerlei oorzaken.

Je bent al eens eerder gevallen en daardoor misschien ook wat angstiger dat het weer opnieuw gebeurt. (waardoor ook angst voor vallen kan ontstaan).
Te weinig bewegen, hierdoor vermindert je soepelheid, conditie en spierkracht.
Omgevingsfactoren, bijvoorbeeld over los liggende voorwerpen struikelen.
Loop- en/of evenwichtsproblemen, bijvoorbeeld door verminderde spierkracht of haastig lopen
Je reageert minder snel
Duizeligheid en flauwvallen.
Een te lage bloeddruk bij houdingsverandering (gaan staan of bukken)
Het niet meer goed kunnen inschatten van je eigen situatie omdat je verward, onrustig of vergeetachtig bent.
Ziekte, bijvoorbeeld: bloedarmoede, hart- en vaatziekte of de ziekte van Parkinson.
Medicijngebruik, verschillende medicijnen hebben bijwerkingen die het valrisico vergroten.
Je hebt moeite met naar de wc gaan of je voelt juist teveel aandrang om telkens naar het toilet te gaan..
Slechter zien en/of slechter horen.
Onveilige gewoonten; gebruik maken van steunpunten die niet als steunpunt bedoeld zijn bijvoorbeeld de deurklink.

Wat kun je zelf doen om je omgeving veilig te maken?

Het is verstandig om je woonomgeving veiliger te maken. Dit verkleint de kans op vallen en helpt je om minder snel een kneuzing of breuk op te lopen.

Huiskamer

Zorg voor genoeg loopruimte tussen je meubels
Zorg voor stevige meubels zodat je erop kunt leunen of steun zoeken zonder dat een stoel of tafel meteen wegschuift.
Zorg voor stoelen met een armleuning zodat je gemakkelijker kunt opstaan.
Leg geen losse kleden op de grond
De telefoon staat/ligt op een gemakkelijk bereikbare plaats.
Let op dat er geen losse snoeren op de grond liggen waarover je kunt struikelen of uitglijden.

Keuken

De dingen die je vaak nodig hebt, staan op grijphoogte

Gang en trap

Er is goede verlichting; je kunt bijvoorbeeld een lichtsensor gebruiken die aangaat bij beweging.
Leg geen spullen op de trap (om later mee naar boven te nemen), houdt de trap vrij!
De vloerbedekking zit goed vast op de traptreden.
De trap heeft bij voorkeur aan beide zijden een stevige leuning.

Slaapkamer

Het bed is op de juiste hoogte zodat opstaan geen problemen geeft. (Zie afbeelding)
Er liggen geen losse kleden op de slaapkamer.
Er is een lichtknopje binnen handbereik van het bed of een lichtsensor zodat je niet in het donker op hoeft te staan.

Badkamer en toilet

Plaats een antislipmat in douche of bad.
Leg echter zo weinig mogelijk of geen bad- en toiletmatten in de rest van de badkamer. Als je dat toch wilt, zorg dan dat er een antislip aan de onderzijde van de mat zit.
De badkamerdeur kan ook aan de buitenkant van het slot gehaald worden zodat je in geval van nood gemakkelijk bereikbaar bent.
Als je over een hoge rand van het bad moet stappen, zorg dan dat je houvast heeft door een beugel(s) te plaatsen.
Plaats zo nodig beugels bij het toilet zodat je gemakkelijker kunt opstaan.
Plaats zo nodig een douchestoel.

Rondom het huis

Je tuin of terras is vrij van bladeren, mos en algen.
Je tuin of terras is vlak (dus geen ongelijke tegels of afstapjes). Plaats zo nodig bij afstapjes een goed aansluitende schuine plank.
Er is goede verlichting op plaatsen waar het nodig is.

Algemeen

Verwijder drempels. Als dit niet kan, zorg dan dat de randen van de drempels afgeschuind zijn, zodat de kans op struikelen zo klein mogelijk is
Je kunt met buren/kinderen/naasten afspraken maken; bijvoorbeeld dat de buren contact zoeken als de gordijnen de hele dag dicht blijven.
In geval van nood is het prettig dat je kunt alarmeren; denk hierbij aan een persoonsalarmering. Deze zijn ook beschikbaar met ingebouwde valdetectie.

Wat kun je nog meer doen?

De volgende tips kunnen ook uw veiligheid verhogen:

Zorg voor goed, stevig schoeisel. Hiermee bedoelen we schoenen met een veter of klittenbandsluiting die aan de gehele voet aansluiten.
Gebruik je loophulpmiddel (rollator of stok)
Draag uw bril en/of gehoorapparatuur wanneer u gaat lopen; dit maakt je meer alert voor je omgeving. Laat tijdig je ogen controleren (om de 2 jaar).
Gebruik zo weinig mogelijk kalmeer- en slaapmiddelen. Overleg met je arts of er geen andere oplossing voor je klachten bestaat.
Als je voelt dat je naar het toilet moet, wacht dan niet maar ga op tijd naar de wc.
Douche niet te heet; hier kun je onwel van worden.
Draag je graag sokken in bed; zorg dan voor antislip sokken.
Loop liever een aantal keer een korte afstand dan eenmalig een langere afstand.
Laat je niet opjagen door de telefoon of iemand aan de deur. Plaats zo nodig een intercom bij de deurbel.
Bij je brievenbus kun je een brievenkast of – mand plaatsen. Dan hoef je niet meer te bukken voor uw post.
Ga niet op een stoel of kruk staan.

Kom in beweging, rust roest!

Bewegen is goed voor je gezondheid, zelfs op hoge leeftijd. Door lichamelijk actief te blijven, kun je je spierkracht, coördinatie en geestelijke conditie onderhouden.

Door meer te bewegen en speciale oefeningen te doen die je evenwicht en spierkracht verbeteren, verklein je het risico op vallen. Je zult je fitter voelen en meer zelfvertrouwen hebben om zelfstandig op pad te gaan.

Je kunt lichaamsbeweging krijgen door dagelijkse activiteiten te doen, zoals boodschappen, klusjes in huis, dagelijks fietsen of een wandeling maken. Daarnaast zijn er georganiseerde activiteiten, zoals bijvoorbeeld beweeglessen voor ouderen.

Als deze tips niet genoeg helpen, bespreek dit dan met je huisarts of klinisch geriater. Zij kunnen je doorverwijzen naar een ergotherapeut en/of fysiotherapeut.

Heb je nog vragen?

Als je na het lezen van deze folder nog vragen hebt, kun je terecht bij poli geriatrie of de huisarts.

Polikliniek Geriatrie: 0413 – 40 19 84

Deze pagina downloaden

Deze pagina delen op